พระประวัติ ของ เจ้าจอมมารดาจวน ในสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี

เจ้าจอมมารดาจวน หรือ เจ้าหญิงจวน เป็นพระธิดาในเจ้าพระยานครศรีธรรมราช (หนู) กับ หม่อมทองเหนี่ยว มีพระเชษฐภคินีและพระขนิษฐารวม 6 องค์ ได้แก่

ในปี พ.ศ. 2321 คราวที่เจ้านครเวียงจันทน์ได้ส่งกำลังมารุกรานอาณาเขตไทย สมัยพระวอพระตาหนีมาสร้างเมืองอุบลราชธานี สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้ทรงกรีฑาทัพไปปราบเมืองเวียงจันทน์ และทรงมอบหน้าที่สำคัญให้เจ้าพระยานครราชสีมา (ปิ่น ณ ราชสีมา) เป็นกองหน้า ซึ่งการสงครามปราบปรามเวียงจันทน์ครั้งนั้นได้รับชัยชนะ พร้อมกับได้อัญเชิญพระแก้วมรกตจากนครเวียงจันทน์มาประดิษฐานไว้ ณ กรุงธนบุรีด้วย และในการออกสงครามนั้นเอง ท่านผู้หญิงของเจ้าพระยานครราชสีมา (ปิ่น ณ ราชสีมา) ก็ได้ถึงแก่อนิจกรรมลง สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทรงพระเมตตาและสงสารท่าน จึงพระราชทานเจ้าหญิงจวน น้องสาวของกรมบริจาภักดีศรีสุดารักษ์ พระราชธิดาเจ้าพระยานครศรีธรรมราช (หนู) ให้แก่ เจ้าพระยานครราชสีมา (ปิ่น ณ ราชสีมา) ซึ่งขณะนั้นกำลังทรงตั้งพระครรภ์ [4]